Camera’s bieden de mogelijkheid om verschillende instellingen aan je camera handmatig in te stellen. Het diafragma is er hier één van. Met het aanpassen van het diafragma is het relatief simpel een heel groot effect te bereiken. Deze tips gelden voor zowel compactcamera’s, systeemcamera’s als spiegelreflexcamera’s.
Het diafragma is de verstelbare opening waarmee je bepaalt hoeveel licht er doordringt tot de sensor van je camera én hoe groot het scherptegebied is. Een diafragma is opgebouwd uit meerdere lamellen die kunnen verschuiven. Op die manier kan de opening groter of kleiner worden. Het diafragma wordt aangegeven met het f-getal.
Hoe werkt het?
Het diafragma is één van de drie belangrijkste onderdelen van je camera waarmee je kunt beïnvloeden hoe een foto er uit komt te zien. De andere onderdelen die dit bepalen zijn de sluitertijd (hoe lang valt het licht op de sensor) en de lichtgevoeligheid (de ISO-waarde). Het diafragma is het onderdeel van de camera dat bepaalt hoeveel licht de digitale sensor of als je nog fotografeert met een filmrolletje je film bereikt.
Er is een makkelijke manier om dit effect te zien en kan je helpen om dit gemakkelijker te onthouden. Als je je duim en wijsvinger op elkaar zet heb je een groot diafragma. Als je vervolgens je wijsvinger aan de binnenkant van je duim laat glijden wordt het gat waardoor licht valt steeds kleiner. Hetzelfde zie je met de pupil van je oog. Als je in een donkere ruimte bent is de pupil groter dan als je in een hele lichte omgeving bent.
scherptediepte
De hoeveelheid licht die op de sensor/film valt bepaalt hoeveel scherptediepte er in de foto zit. Scherptediepte is de afstand waarbinnen het onderwerp op de foto scherp wordt weergegeven. Door te spelen met de diafragma waarde krijg je een volledig onscherpe achtergrond of juist, een volledig scherpe achtergrond en alles wat daar tussen in zit. En dat biedt dus mogelijkheden om creatief te fotograferen. .
Het diafragma werkt in stappen, elke stap heeft een halvering van het licht tot gevolg, en heeft een één-op-één relatie met de sluitertijd. Als je het diafragma kleiner maakt (minder licht), moet je om dezelfde belichting van het onderwerp te krijgen de sluitertijd verlengen. Laat het diafragma meer licht door dan moet de sluitertijd worden verkort om dezelfde belichting te krijgen. Zo heb je (afhankelijk van de hoeveelheid licht die beschikbaar is) de mogelijkheid om te kiezen voor een bepaalde scherptediepte van een scene. .
